|
Η καλλιέργεια εσπεριδοειδών εντοπίζεται στις Π.Ε Άρτας, Πρέβεζας και Θεσπρωτίας µε επικρατούσα να παραµένει η ποικιλία WashingtonNavel (Μέρλιν) µετα γνωστά προβλήµατα της συγκέντρωσης της παραγωγής σε συγκεκριµένο χρονικόδιάστηµα και τη µειωµένηεµπορική αξία. Τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει τηνεµφάνισή τους πρώιµες και όψιµες ποικιλίες όπως NewHall, Navelina, Nanelate, LaneLate, Valencia, Salustiana.
Ποικιλίες
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να ξεχωρίσει κάποιος τις ποικιλίες πορτοκαλιάς μεταξύ τους. Ένας από αυτούς, τις κατηγοριοποιεί σε 4 ομάδες:
Ομφαλοφόρες: στο σημείο απέναντι από τον ποδίσκο (κοτσάνι) ο φλοιός των πορτοκαλιών δημιουργεί πτυχές και μοιάζει με ένα μεγάλο ή μικρό εξόγκωμα, που ονομάζεται ομφαλός. Η σάρκα τους είναι τραγανή, τα κουκούτσια απουσιάζουν εντελώς ή είναι πολύ λίγα, συνήθως η φλούδα είναι χοντρή και διαχωρίζεται εύκολα από τη σάρκα του καρπού. Έχουν πλούσια και ευχάριστη γεύση, πιο γλυκιά από αυτήν των κοινών πορτοκαλιών και είναι συνήθως μεγαλύτερα σε μέγεθος από αυτά. Για το λόγο αυτά τα ομφαλοφόρα πορτοκάλια θεωρούνται περισσότερο κατάλληλα για επιτραπέζια κατανάλωση, καθώς ο χυμός τους έχει μια ελαφρά ξινή γεύση λόγω της παρουσίας της λιμονίνης (ωστόσο, πολλοί στύβουν και για χυμό τα ομφαλοφόρα).
Τα πιο διαδεδομένα ομφαλοφόρα πορτοκάλια είναι οι ποικιλίες:
- WashingtonNavel (ΟυάσινγκτονΝάβελ ή Μέρλιν): τα γνωστά μας Μέρλιν είναι η περισσότερο καλλιεργούμενη ποικιλία στην Ελλάδα. Τα Μέρλιν κόβονται από Νοέμβριο και ως Μάρτιο, είναι μεγάλα και σφαιρικά, χωρίς κουκούτσια, με μεγάλο ομφαλό και έντονα πορτοκαλί χρώμα φλούδας. Η σάρκα είναι ευχάριστη και τραγανή, με ιδιαίτερο άρωμα αλλά αν τα στύψουμε δε βγάζουν πολύ χυμό.
- Navelina (Ναβελίνα):επιλέγουμε την ποικιλία αυτή αν θέλουμε πρώιμα πορτοκάλια ή αν στο σημείο που θα φυτέψουμε το ‘’δέρνουν’’ οι αέρηδες, καθώς αντέχει στους ανέμους περισσότερα από άλλες πορτοκαλιές. Κόβουμε τα πορτοκάλια από τον Οκτώβριο και ως τον Ιανουάριο. Η φλούδα είναι λεία, με μικρό ομφαλό, το μέγεθος του καρπού είναι μέτριο προς μεγάλο και το σχήμα του ελαφρά ωοειδές. Σε σχέση με τα Μέρλιν έχουν κάπως λιγότερο γλυκιά γεύση αλλά μας δίνουν περισσότερο χυμό και δεν έχουν κουκούτσια. Να θυμόμαστε πως Οκτώβριο και Νοέμβριο, ενώ έχουν ωριμάσει οι καρποί και μπορούν να καταναλωθούν, το χρώμα της φλούδας παραμένει ακόμα ελαφρά πράσινο ενώ με την πάροδο του χρόνου γίνεται κοκκινοπορτοκαλί
- NewHall (Νιου Χολ): ισχύουν τα ίδια με τη Ναβελίνα, όσον αφορά την πρωιμότητα (το πρώτο πορτοκάλι που θα βρούμε στην αγορά), την ανθεκτικότητα στους ανέμους, το μέγεθος του καρπού και το χρώμα στα πορτοκάλια που πρωτοωριμάζουν. Με πολύ γλυκιά και ευχάριστη γεύση, είναι ιδανικό πορτοκάλι για επιτραπέζια χρήση.
Το Κλάδεμα της πορτοκαλιάς:
Ξεκινά στην αρχή της άνοιξης (ώστε να έχει ξεπεραστεί οριστικά η πιθανότητα κάποιου παγετού).
Το κλάδεμα πρέπει ν' αρχίζει πάντα από τα 'εσωτερικά' κλαδιά του δέντρου ώστε η πορτοκαλιά ν' αερίζεται πλήρως και οι ακτίνες του ήλιου να φτάνουν παντού.Κατόπιν αφαιρούνται τα γερασμένα κλαδιά και αυτά που έχουν 'ξεφύγει' σε ύψος.
Το πότισμα της πορτοκαλιάς:
Η πορτοκαλιά πρέπει να ποτίζεται από τις αρχές της άνοιξης – κάθε 15-20 ημέρες και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
Εχθροί και ασθένειες
Ο μεγάλος εχθρός της πορτοκαλιάς:
Η περίφημη μύγα της Μεσογείου ( Ceratitiscapitata) είναι ο μεγάλος εχθρός της πορτοκαλιάς. Ένας απλός και αποδοτικός τρόπ0ς για την αντιμετώπισή της (ώστε ν' αποφύγουμε ραντίσματα κλ.π.) είναι η χρήση των κλασικών δακοπαγίδων με κόλλα που πωλούνται στα εξειδικευμένα καταστήματα.
Προνύμφες (σκουλήκια) της Μύγας Μεσογείου στο εσωτερικό
Περισσοτερες πληροφοριες για τη μεσογειακή μύγα
ΣΚΑΣΙΜΟ ΚΑΡΠΩΝ:
Σε μερικές ποικιλίες (π.χ. ομφαλοφόρα πορτοκάλια, μανταρίνια) παρατηρείται το φθινόπωρο σκίσιμο και άνοιγμα του φλοιού και πολλές φορές σκάσιμο της σάρκας.
Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε απότομες μεταβολές θερμοκρασίας και υγρασίας, όπως η πτώση της θερμοκρασίας και η αύξηση της υγρασίας εδάφους και αέρα κατά την περίοδο της ωρίμανσης. Η σωστή διαχείριση των αρδεύσεων περιορίζει την εμφάνιση του φαινομένου.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Φροντίζετε να τηρούνται αυστηρά οι χρόνοι που αναγράφονται στις συσκευασίες μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής.
Η ασθένεια της «μαύρης κηλίδας»
 Σε ημερίδα για τα εσπεριδοειδή στην Αργολίδα παρουσιάστηκε η συγκεκριμένη ασθένεια από την κ. Ειρήνη Βλουτόγλου, ερευνήτρια του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου. Η ασθένεια που προκαλεί ο μύκητας Guignardiacitricarpa είναι γνωστή διεθνώς ως «Μελανή κηλίδωση των εσπεριδοειδών» (CitrusBlackSpot, CBS) και έχει διαπιστωθεί σε πολλές χώρες (Νότια Αφρική, Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Κίνα, Ινδονησία, Μοζαμβίκη, Φιλιππίνες, Ζουαζηλάνδη, Ταϊβάν και Ζιμπάμπουε). Το παθογόνο προσβάλλει όλα τα είδη των Εσπεριδοειδών με μόνη εξαίρεση τη νεραντζιά. Μεγαλύτερη ευπάθεια εμφανίζουν η λεμονιά και οι όψιμες ποικιλίες πορτοκαλιάς (π.χ. Valencia), ενώ περισσότερο ανεκτικές είναι οι πρώιμες ποικιλίες πορτοκαλιάς (π.χ. Navel) και οι βοτρυόκαρποι (grapefruit). Τα συμπτώματα της ασθένειας εμφανίζονται στα φύλλα με τη μορφή μικρών νεκρωτικών κηλίδων, με γκρίζο κέντρο, σκούρο καστανό περιθώριο και χλωρωτική άλω.
Τα συμπτώματα στους καρπούς διακρίνονται σε τρεις τύπους:
- Τύπος Α (Hardspot) : Είναι τα πιο τυπικά συμπτώματα της ασθένειας και εμφανίζονται κατά την έναρξη της ωρίμανσης των καρπών. Στο στάδιο πριν από την αλλαγή χρώματος του καρπού, οι κηλίδες περιβάλλονται από χλωρωτική άλω, ενώ στους ώριμους καρπούς οι κηλίδες έχουν σκούρο καστανό χρώμα με κέντρο ελαφρά βυθισμένο, ανοικτού καστανού ή γκρίζου χρώματος και περιβάλλονται από πράσινη άλω. Πάνω στις κηλίδες αυτές μπορεί να εμφανιστούν τα πυκνίδια του μύκητα.
- ΤύποςΒ (Freckle spot). Ο τύπος αυτός των συμπτωμάτων, που εμφανίζεται συνήθως μετά την αλλαγή του χρώματος των καρπών, περιλαμβάνει μικροσκοπικές κηλίδες, χρώματος σκούρου πορτοκαλί έως κοκκινοκάστανου, που δεν περιβάλλονται όμως από πράσινη άλω. Σε μερικές περιπτώσεις, οι κηλίδες αυτές συνενώνονται σχηματίζοντας μια μεγάλη κηλίδα, που μπορεί να έχει τη μορφή δακρύου. Ο τύπος αυτός των συμπτωμάτων συγχέεται με τα συμπτώματα της μελάνωσης, που προκαλείται στους καρπούς των εσπεριδοειδών από το μύκητα Diaporthecitri. Κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης των καρπών, ο τύπος Β των συμπτωμάτων μπορεί να μετατραπεί στον τύπο Γ (virulentspot).
- Τύπος Γ (Virulentspot) Ο τύπος αυτός των συμπτωμάτων εμφανίζεται σε ώριμους καρπούς προς το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου. Οι κηλίδες στην περίπτωση αυτή είναι ακανόνιστες, ελαφρά βυθισμένες με καστανό ή κοκκινοκάστανο περιθώριο. Στο κέντρο των κηλίδων εμφανίζονται άφθονες καρποφορίες του μύκητα (πυκνίδια).
- ΤύποςΔ (False melanose). Ο τύπος αυτός των συμπτωμάτων εμφανίζεται μόνο σε ανώριμους καρπούς, πολύ νωρίς κατά την καλλιεργητική περίοδο και μετατρέπεται στον τύπο συμπτωμάτων Α (Hardspot) καθώς προχωρά η ωρίμανση των καρπών.
Εποχές Συγκομιδής Πορτοκαλιών
Στην Περιφέρεια Ηπείρου δραστηριοποιούνται οι παρακάτω οργανώσεις παραγωγών στον κλάδο των εσπεριδοειδών:
1. Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Άρτας – Φιλιππιάδας (ΕΑΣΑΦ)
2. Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Άρτας (ΟΑΣΝΑ)
3. Α.Σ. ΑΚΤΙΝ. ΗΠΕΙΡΟΥ
4. ΕΑΣ Θεσπρωτίας
Στην Π.Ε. Άρτας η καλλιέργεια εσπεριδοειδών εντοπίζεται στο Δήμο Αρταίων (Δ.Δ. Αρταίων, Δ.Δ. Αμβρακικού, Δ.Δ. Βλαχερνών, Δ.Δ. Φιλοθέης) και στο Δήμο Νικολάου Σκουφά (Δ.Δ. Αράχθου, Δ.Δ. Κομποτίου, Κ. Κομμένου).
Στην Π.Ε. Θεσπρωτίας η καλλιέργεια εσπεριδοειδών εντοπίζεται στο Δήμο Φιλιατών (Δ.Δ. Σαγιάδας - Σαγιάδα, Κεστρίνη, Βρυσέλλα) και στο Δήμο Σουλίου (Δ.Δ. Αχέροντα, Γλυκή).
Στην Π.Ε. Πρέβεζας η καλλιέργεια εσπεριδοειδών εντοπίζεται στο Δήμο Πρέβεζας (Δ.Δ. Λούρου, Δ.Δ. Πρέβεζας, Δ.Δ. Ζαλόγγου) και στο Δήμο Ζηρού (Δ.Δ. Θεσπρωτικού, Δ.Δ. Φιλιππιάδας).
Βιολογική καλλιέργεια εσπεριδοειδών
Συσκευασίες Πορτοκαλιών
ΠΗΓΕΣ
Εχθροί και ασθένειες των εσπεριδοειδών
Εχθροί / Πορτοκαλιά
Copa Cogeca: Αυξημένους ελέγχους το 2014 στις εισαγωγές εσπεριδοειδών λόγω μαύρης κηλίδας
Η καλλιέργεια της Πορτοκαλιάς
Συσκευασίες Πορτοκαλιών
Περιφέρεια Ηπείρου
|
