Ο ελληνικός μαύρος χοίρος

Πρόκειται για ζώο μαύρο, με μεγάλη τρίχα και ψηλά πόδια. Είναι παμφάγο και συγκρίνοντάς το με ένα τυπικό χοίρο, παρατηρούνται πολλές διαφορές. Ένα συμβατικό γουρούνι γεννά 14-16 γουρουνάκια το χρόνο, ενώ ο ελληνικός μαύρος χοίρος το πολύ 7. Τα συμβατικά γουρούνια τα σφάζουν στους πέντε μήνες, ενώ αυτό τους δέκα. Φάρμακα χρειάζονται μόνο τα συγχρωτισμένα ζώα, αυτά που φυλάσσονται όλα μαζί. Ο ελληνικός μαύρος χοίρος είναι σταβλισμένος μέχρι τον τέταρτο μήνα της ζωής του και μετά αφήνεται στο φυσικό περιβάλλον. Δεν χρειάζεται να του χορηγηθούν φάρμακα στο ύπαιθρο. Με 55 χοιρομητέρες οι οποίες θα γεννήσουν από μια φορά, τα ζώα θα ξεπεράσουν τα 350. Οι προσπάθειες διάσωσης της ράτσας του τον επαναφέρουν στη διατροφή μας, με πολλαπλά οφέλη. 

Πίσω από το υποβλητικό όνομα "μαύρος χοίρος" βρίσκεται ένας γνώριμος από τα παλιά: η πιο αρχαία ράτσα χοίρου που έγινε οικόσιτη στον ελλαδικό χώρο, αλλά και η πιο κοινή, τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του '60. Οικιακή φυλή και όχι αγριόχοιρος -παρ' ό,τι έχει ομοιότητες με αυτόν στην εμφάνιση- αποτελεί είδος προς εξαφάνιση, μαζί με άλλες αυτόχθονες φυλές ζώων. Η, μάλλον, αποτελούσε, θα λέγαμε με αισιόδοξη διάθεση. Γιατί χάρις στην πρωτοβουλία ορισμένων Ελλήνων κτηνοτρόφων, που ξεκίνησαν πριν μερικά χρόνια ένα πρόγραμμα διάσωσης και εκτροφής του (και την ουσιαστική υποστήριξη των αρμόδιων φορέων), κατέληξε σήμερα να έχει "καθαρίσει" γενετικά η ράτσα του και μάλιστα να διατίθεται το κρέας του στην κατανάλωση.  Και όταν λέμε "διάσωση" εννοούμε ότι σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης –και βασικό συντελεστή τον ερευνητή Δρ. Αναγνώστη Αργυρίου- επιλέχθηκαν ορισμένα ζώα από τα ελάχιστα εναπομείναντα, έγινε μελέτη των γενετικών και φυλετικών χαρακτηριστικών τους και δημιουργήθηκε μια "ταυτότητα" το DNA της καθαρής φυλής.

Το ζώο αυτό, σε αντίθεση με τις άλλες φυλές εκτρεφόμενων χοίρων, αναπτύσσεται με ημιεκτατική εκτροφή και μεγάλο μέρος της ζωής του το περνάει ελεύθερο σε ορεινούς βοσκότοπους, με σημαντική τροφή τα βελανίδια. Του δίνουν περισσότερους μήνες ζωής ενώ έχει λιγότερο βάρος από τις συμβατικές ράτσες όταν θα έρθει η ώρα να "θυσιαστεί" για να φτάσει στο πιάτο μας. Το πιο κόκκινο κρέας του έχει ελαφρώς περισσότερο λίπος και είναι πιο "χυμώδες" από τα γνωστά χοιρινά κρέατα. Το λίπος αυτό θεωρείται γευστικό πλεονέκτημα (ο καθηγητής του Τομέα Υγιεινής και Τεχνολογίας Τροφίμων του Α.Π.Θ., Ι. Αμβροσιάδης, το σύγκρινε με το πολύτιμο λίπος του cobe beef -αλλά παρατηρήστε και μια φέτα ακριβού hamόn ή prosciutto…). Πρόκειται για ένα λίπος  που περιέχει μέχρι και 50% μονοακόρεστα λιπαρά, όπως το α-λινολεϊκό οξύ. 

Ο Εγχώριος Ελληνικός Χοίρος είναι η μόνη ευρέως γνωστή φυλή που αποτέλεσε αντικείμενο επιστημονικής έρευνας. Εκτός του μαύρου κυρίαρχου χρωματισμού υπάρχουν καφέ-κόκκινα και λευκά-μαύρα ζώα.

Ξενικές φυλές χοίρων που εκτρέφονται στην Ελλάδα

Φυλή Δανικός Landrace

Είναι μία φυλή η οποία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη χοιροτροφία και η οποία χρησιμοποιείται πολύ στη χώρα μας. Οι χοίροι που ανήκουν στη φυλή αυτή, είναι άσπροι στο χρώμα, έχουν ένα λεπτό "παλτό" τρίχας, βαριά αυτιά που γέρνουν, πολύ μακρύ κορμό, ομοιόμορφα κατανεμημένο λιπώδη ιστό και εξαιρετική διάπλαση οπισθίου τμήματος.

Το βάρος μιας χοιρομητέρας μπορεί να φτάσει τα 150-200Kg. Ωστόσο η φυλή αυτή χρησιμοποιείται κυρίως ως χοιρομητέρες και λιγότερο ως χοίροι πάχυνσης κι αυτό γιατί οι αποδόσεις του σε κρέας είναι μικρότερες από άλλες φυλές.

Η φυλή Landrace αποτελεί σήμερα μία από τις σπουδαιότερες φυλές χοίρων και κατάγεται από την Δανία. Χαρακτηρίζεται για την ανθεκτικότητά της, τη μεγάλη γονιμότητά της, την υψηλή γαλακτοπαραγωγή των μητέρων και τις καλές μητρικές της ιδιότητες. Τα παχυνόμενα χοιρίδια αξιοποιούν καλά την τροφή, έχουν πολύ καλό ρυθμό ανάπτυξης και δίνουν σφάγιο άριστης ποιότητας. Τα τοιχώματα της κοιλιάς (πανσέτα) δίνουν πολύ καλής ποιότητας μπέικον γιατί αποτελούνται από στρώσεις λίπους και κρέατος. Μειονέκτημα της φυλής είναι οι συχνές παθήσεις των ποδιών.

Φυλή Pietrain

Η φυλή πήρε το όνομά της από το ομώνυμο χωριό του Βελγίου από το οποίο εικάζεται ότι προέρχεται. Τα πρώτα ζώα παρουσιάστηκαν το 1920 περίπου, αλλά η φυλή απέκτησε εμπορική σημασία στη χώρα της και παγκοσμίως μετά το 1950, όταν αυξήθηκε η ζήτηση σφάγιων με μικρό βαθμό εναπόθεσης λίπους.

Ο χρωματισμός των χοίρων αυτών μπορεί να είναι μόνο λευκός ή με διάσπαρτες μαύρες κηλίδες. Η κατασκευή του σώματος είναι πολύ χαρακτηριστική. Έχουν αυτιά μικρότερα των άλλων μεγάλων λευκών φυλών και ράχη που καλύπτεται από μεγάλους και εμφανείς μυς.

Ένα από τα πλεονεκτήματα του υβριδίου είναι οι υψηλές αποδόσεις του σε κρέας, που μπορεί να φτάσει το 66,7% και η μικρή εναπόθεση λίπους. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή κρέατος. Στα μειονεκτήματα της φυλής αυτής είναι ότι δεν χαρακτηρίζεται από άριστες μητρικές ιδιότητες και υψηλή γαλακτοπαραγωγή, είναι πολύ ευαίσθητη και παράγει χαμηλής ποιότητας κρέας. Στον ελλαδικό χώρο η φυλή Pietrain χρησιμοποιείται σε διάφορες διασταυρώσεις για τη βελτίωση ορισμένων χαρακτηριστικών του σφάγιου.

Φυλή Largewhite

Η φυλή αυτή κατάγεται από την επαρχία Yorkshire της Αγγλίας και δημιουργήθηκε από διασταυρώσεις διαφόρων φυλών. Ο χοίρος που ανήκει στη φυλή αυτή, θεωρείται ανθεκτικό και ευπροσάρμοστο ζώο, με μεγάλο κεφάλι και μεγάλα ισχυρά άκρα. Είναι μεγαλόσωμη φυλή, άσπρου χρώματος με μεγάλα όρθια αυτιά.

Παράγει άριστης ποιότητας σφάγιο τόσο σε μικρά όσο και σε μεγάλα σωματικά βάρη σφαγής, εναποθέτοντας περιορισμένη ποσότητα λίπους και αποδίδοντας άριστης ποιότητας κρέας. Η φυλή αυτή χαρακτηρίζεται για την ανθεκτικότητά της, την πρωιμότητά της, την καλή αξιοποίηση της τροφής, την γρήγορη ανάπτυξη. Οι χοιρομητέρες της φυλής αυτής είναι γνωστές για τις μεγάλες τοκετοομάδες, την υψηλή γαλακτοπαραγωγή και τις εξαιρετικές μητρικές ιδιότητες. Στην Ελλάδα οι περισσότερες χοιρομητέρες που εκτρέφονται είναι καθαρόαιμες και είναι κυρίως της φυλής Largewhite ή Landrace ή Dalant.

Φυλή Hampshire

Η φυλή του Hampshire είναι μία από τις παλαιότερες αμερικανικές φυλές χοίρων. Αν και υπάρχει κάποια αμφιβολία για την προέλευσή της, τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι το Χαμσάϊρ προήλθε πιθανώς από την παλαιά αγγλική φυλή. Πήρε τ'όνομά της από το νόμο του Χαμσάϊρ στην Αγγλία.

Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της εν λόγω φυλής είναι η μεγάλη σωματική ανάπτυξη, τα μεγάλα όρθια μάτια, ο ευρύς και μακρύς κορμός. Ο χρωματισμός της είναι κυρίως μαύρος ή ασπρόμαυρος.

Η φυλή αυτή αποδίδει πολύ καλής ποιότητας κρέας με απόδοση που μπορεί να φτάσει το 63% και για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις μονάδες τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Τέλος διακρίνεται για τον υψηλό δείκτη μετατρεψιμότητας της τροφής σε κρέας.

Φυλή Duroc

Η φυλή Duroc των χοίρων έχει προέλευση τις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Πρόκειται για κόκκινους ή καφεκόκκινους χοίρους, μακριούς και ψιλόλιγνους, που μπορούν να αποκτήσουν μεγάλο σωματικό βάρος κατά την ωριμότητα.

Είναι φυλή ανθεκτική, εύκολα προσαρμόσιμη και παρέχει υψηλής ποιότητας κρέας. Πρόκειται γαι φυλή με ανθεκτικότητα στις ασθένειες. Ωστόσο, το μειονέκτημα της φυλής αυτής είναι η υψηλή εναπόθεση λίπους και διασταυρώσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του κρέατος.

ΠΗΓΕΣ

Καλλιεργητικό πλάνο Περιφέρειας Ηπείρου

Περιφέρεια Ηπείρου

«Ακτινογραφία» στη συστηματική σταβλισμένη χοιροτροφία

αγροσύμβουλος

Agronews

Ο ελληνικός μαύρος χοίρος, «χρυσάφι» με αρχαία συνταγή

Γνωριμία με τον ελληνικό μαύρο χοίρο

gaiapedia - Ξενικές φυλές χοίρων που εκτρέφονται στην Ελλάδα

ΘΕΣΣΑΛΙΚΗ ΓΗ